Realizacja procesów spawalniczych wiąże się ściśle z zastosowaniem odpowiedniego urządzenia spawalniczego i oprzyrządowania. Prawidłowe funkcjonowanie uchwytu spawalniczego chłodzonego cieczą jest uzależnione od wielu elementów, z których jest zbudowany. Jedne są widoczne, drugie zaś schowane w korpusie czy w „rękawie” ochraniającym przed czynnikami zewnętrznymi i produktami powstającymi podczas pracy. Zapewne większość z nich jest znana, domyślam się jednak, że pewne kwestie dotyczące budowy wewnętrznej np. przekroje będą dla niektórych nowością.
Opierając się na dostępnych na rynku uchwytach spawalniczych postaram się zobrazować i jedne i drugie …
Przewody chłodzone cieczą są stosowane najczęściej przy spawaniu ciągłym, długotrwałym o wymaganym natężeniu prądu powyżej 300A.
Poniżej przedstawiono schemat uchwytu spawalniczego. Warto wspomnieć, iż standardowe długości przewodów to 3; 4 i 5m.

Schemat uchwytu spawalniczego chłodzonego cieczą M401 SGRIP i M501 SGRIP MOST (źródło: Katalog RYWAL RHC 2013)
Na poniższym zdjęciu oprócz elementów ukazanych wcześniej widzimy dodatkowo dwu-żyłowy (o barwie brązowo białej) kabel łączący przycisk z złączem scalonym.

Widok na poszczególne elementy wnętrza przykładowego przewodu chłodzonego cieczą; kolejno patrząc od dołu: przewód na prowadnik drutu (czerwony), wężyk gazowy (czarny), wężyk zbrojony do cieczy powrotny, przewód wodno-prądowy i kabel uruchamiający pracę
Giętkość przewodu zawdzięczamy żyle wielodrutowej (lince) wykonanej jak sama nazwa wskazuje z dużej ilości cienkich drutów, które są poskręcane ze sobą tworząc wiązki.
Niejednokrotnie podczas prac konserwacyjnych czy przy wymianie przewodu spawalniczego na nowy, istnieje konieczność odłączenia przewodów wodnych od podajnika (spawarki). Należy wówczas zaślepić je zatyczkami, dzięki czemu uniknie się rozlewania cieczy chłodzącej w obrębie stanowiska pracy – teoretycznie jest to logiczne ale doświadczenie pokazuje, że jednak nie…

Przewody wodne niebieski i czerwony wraz z zatyczkami; osłonięte – zabezpieczone przed uszkodzeniami za pomocą „peszla” z tworzywa sztucznego
Palnik (korpus uchwytu spawalniczego) jest elementem często narażonym na uszkodzenia spowodowane błędem, niekorzystnym zbiegiem okoliczności czy po prostu gapiostwem pracownika (uderzenie, zagniecenie – czytaj więcej), ale również zniszczeniem poprzez naturalne zużycie – ścieranie miejsca, w którym nasadza się dyszę gazową – dowiedz się: „Naturalne zużycie korpusu uchwytu spawalniczego stosowanego w metodzie 135. Analiza przyczyn i skutki” Dr hab. inż. Jacek Słania, mgr inż. Paweł Wilk, Przegląd spawalnictwa/Agenda wydawnicza SIMP, nr 12/2014.
Analizując powyższą publikację można wywnioskować, że powinno się regularnie kontrolować ilość mieszanki gazowej wypływającej z dyszy i w razie widocznych wartości, które są nie do zaakceptowania konieczna jest wymiana palnika na nowy.

Przekrój i ukazanie wnętrza korpusu uchwytu spawalniczego; po lewej: rdzeń korpusu – płaszcz wodny, w środku; izolator z tworzywa sztucznego, po prawej obudowa mosiężna

Przekrój „płaszcza wodnego” palnika – widoczne cztery kanały, którymi przepływa ciecz chłodząca
Złącze scalone pozwala przekazać poszczególne czynniki robocze (gaz osłonowy, ciecz chłodzącą itd) od urządzenia spawalniczego do poszczególnych przewodów.

Złącze scalone
Nie można pominąć przycisku załączającego bez którego proces spawania nie mógłby się odbyć.
Główne części eksploatacyjne palników (korpusów uchwytów spawalniczych) przedstawiono poniżej.

Części eksploatacyjne uchwytu chłodzonego cieczą; a) końcówka prądowa, b) łącznik, c) tulejka izolacyjna, d) dysza gazowa
Istotnym elementem przewodu jest wspomniany już „rękaw” ochronny. Jego rolą jest zabezpieczenie węży itd. przed np. odpryskami czy gorącymi powierzchniami. Dodatkowo jest narażony na przetarcia spowodowane długotrwałą eksploatacją a także rozerwaniem w osłabionych miejscach (zdarza się, że spawacz chcąc przesunąć podajnik drutu ciągnie właśnie za uchwyt i „rękaw wyrywa się z usztywniacza rękojeści).
Należy podkreślić, iż prawidłowa realizacja procesu spawalniczego jest ściśle powiązana z odpowiednią eksploatacją uchwytu spawalniczego poprzez m.in. :
- zastosowanie średnicy końcówki prądowej do danego drutu spawalniczego,
- zastosowanie właściwego prowadnika drutu,
- kontrolę ewentualnych nieszczelności mieszanki osłonowej i przeciwdziałanie temu zjawisku,
- kontrola ubytków cieczy chłodzącej i uzupełnianie jej,
- dbałość o poszczególne elementy przewodu spawalniczego,
- regularne oczyszczanie uchwytu z zanieczyszczeń i produktów ubocznych procesu.
Dzięki temu, że przewody są „luźno” umieszczone w „rękawie” ochronnym, w razie jakiegokolwiek uszkodzenia danego podzespołu istnieje możliwość szybkiej wymiany go bez konieczności złomowania całego przewodu spawalniczego. Wymiana nie jest skomplikowana ale trzeba zwrócić uwagę aby poszczególne węże podpiąć w odpowiednie miejsca i przede wszystkim aby te połączenia były szczelne.
Podsumowując, przewody spawalnicze chłodzone cieczą mają szerokie zastosowanie w przemyśle zarówno w mikro przedsiębiorstwach jak i w dużych firmach.